سادەیە هاوین
ئێدیت سوێدرگران/شاعیری سویدی
June 23, 2018
ئێدیت سوێدرگران شاعیری سویدی، لە ٤ـی ئەپڕێڵی ١٨٩٢ـدا لە سێنت پترسبورگ، ڕووسیا لە دایک بووە. ٢٤ـی جوونی ١٩٢٣ هەر لە ڕووسیا لە تەمەنی ٣١ـساڵیدا کۆچی دواییی کردووە. ئەو تەمەنێکی کورت ژیاوە و شیعرەکانی هێشتا لە یادەکاندا ماونەتەوە. کەریم تاقانە لە ئێستادا سەرقاڵی وەرگێڕانی کۆشیعری ئەم خانمەشاعیرەیە و دوو کتێبی لێ وەرگێڕاوە. – باڵندە
سادەیە هاوین
ئێدیت سوێدرگران
وه‌رگێڕانی له سویدییه‌وه: که‌ریم تاقانه
ڕۆژ فێنک دەبێ…
I
ڕۆژ ده‌مه‌وئێواران فێنک دەبێ…
گەرما لە دەستی من بخۆرەوە،
لە دەستمدا هەمان خوێنی بەهار هەیە.
دەستم بگرە، باڵە سپییەکەم بگرە،
تاسەی شانە لاوازەکانم بگرە…
هەستێکی سەیر دەبوو،
تاکە شەوێک، شەوێکی وەک ئەمشەو
سەرە قورسەکەتم له‌سه‌ر سینگم هه‌ست پێ بکردایه.
II
تۆ گوڵی سووری خۆشەویستیی خۆت
فڕێ دایە داوێنە سپییەکەمەوە–
لە دەستە گەرمەکەمدا ڕایدەگرم
گوڵی سووری خۆشەویستیت کە خێرا سیس دەبێ…
تۆ ئەی فەرمانڕەوا بە چاوی سەردەوە
من ئەو تاجە وەردەگرم کە بۆت ڕاگرتووم،
تاجێک کە سەرم بەرەو دڵم دەچەمێنێتەوە…
III
من ئەمڕۆ سەروەری خۆمم بۆ یەکەمین جار بینی
بە ده‌م ترسولەرزەوە دەستبەجێ ناسیمەوە.
ئێستا بە تەواوی دەستە قورسەکەی لەسەر باڵە سووکەکەم هەست پێ دەکەم…
کوانێ تریقەی پێکەنینی پاکیزەییم،
ئازادیی ژنانەم بە سەری بەرزەوە؟
ئێستا بە تەواوی چنگە ڕەقەکەی لەسەر جەستە لەرزیوەکەم هەست پێ دەکەم،
ئێستا زایەڵەی دژواری ڕاستی دەبیستم
ڕووبەڕووی خەونە ناسکەکانم.
IV
تۆ بە دوای گوڵێکدا گەڕای،
میوەیەکت دۆزییەوە.
بە دوای کانییەکدا گەڕای،
زەریایەکت دۆزییەوە.
بە دوای ژنێکدا گەڕای،
ڕۆحێکت دۆزییەوە–
تۆ نائومێدیت.
خانووە کۆنەکە
چاوی نوێ چۆن لە سەردەمی کۆن دەڕوانێ
چه‌شنی غەریبان کە دڵیان نییە…
من تاسە ده‌که‌م، تاسه‌ی گۆڕە کۆنەکانم،
فرمێسکی تاڵ ده‌گریێ شکۆی کولۆڤانم
کەس نایانبینێ.
من هێشتا لە دڵڕفێنیی ڕۆژە کۆنەکاندا دەژیم
لەنێو غەریباندا کە شاری تازە بنیات دەنێن
لەسەر گردی شینی بەرەو لێواری ئاسمان هه‌ڵکشاو،
من لەسەرخۆ لەگەڵ درەختە شەتەکدراوەکاندا ده‌دوێم و
دڵیان دەدەمەوە تاوناتاو.
کات چەند لەسەرخۆ نێوەڕۆکی شتەکان ده‌خوا و
بێده‌نگ پێ به پاژنەی ڕه‌قی چارەنووسدا دەنێ.
من دەبێ چاوەڕێی ئەو مەرگە دڵسۆزه بکەم
کە لەگەڵ خۆی ئازادی بۆ ڕۆحم ده‌هێنێ!
کولۆڤان: کزوخه‌مبار
■
هاوین له شاخ
ساده‌یه هاوینی شاخ؛
گیاجاڕ ده‌بێته گوڵزار،
باخچه پیره‌که بزه‌ی دێتێ و
جۆشوخرۆشی ناڕوونی جۆگه باسی به‌خته‌وه‌رییه‌ک ده‌کا دۆزراوه‌ته‌وه.
■
سووره‌گوڵ
من دڵڕفێنم، چونکه له باخچه‌ی خۆشه‌ویسته‌که‌مدا ڕواوم.
له به‌ر بارانی به‌هار ڕاوه‌ستام و تاسه‌م خوارده‌وه،
له به‌ر خۆر ڕاوه‌ستام و پشکۆم وه‌رگرت-
ئێستا کراوه ڕاده‌وه‌ستم و چاوه‌ڕێم.
■
بۆ ئێروس
ئێروس، ئه‌ی له گشت خوداکان زاڵمتر،
تۆ بۆ منت گه‌یانده ئه‌م وڵاته تاریکه؟
وه‌ختێ کچۆڵه‌کان پێگه‌یین، له ڕووناکی بێبه‌ش کران و
فڕێ درانه ژوورێکی تاریکه‌وه.
چما ئاوێزان نه‌بوو ڕۆحم وه‌کوو ئه‌ستێره‌یه‌کی به‌خته‌وه‌ر،
پێش ئه‌وه‌ی بکه‌وێته داوی ئه‌ڵقه سووره‌که‌ته‌وه؟
بڕوانه، من ده‌ست و قاچم به‌ستراونه‌ته‌وه،
هه‌ست بکه، من ناچاری هه‌موو بیره‌کانمم.
ئێروس، ئه‌ی له گشت خوداکان زاڵمتر:
من هه‌ڵنایه‌م، من چاوه‌ڕێ ناکه‌م،
من ته‌نیا وه‌ک ئاژه‌ڵێک ئازار ده‌چێژم.
■
تۆ کە هەرگیز لە خاکی باخچەکەت نەڕۆیشتوویتە دەرەوە
تۆ کە هەرگیز لە خاکی باخچەکەت نەڕۆیشتوویتە دەرەوە،
ئایا تا ئێستا له دڵته‌نگیدا لە پەنای میلەدا وەستاوی و
بینیوتە ئێواره چۆن لە توولەڕێی خەیاڵاویدا لە شیناییدا بزر بووه؟
ئایا ئەمە پێشبینیی فرمێسکی نه‌گریاو نەبوو
کە وەک ئاگرێک لەسەر زمانت سووتا،
وەختێک به‌سه‌ر ئه‌و ڕێگایانه‌دا که تۆ قه‌ت نه‌ڕۆیشتووی
خۆرێکی سوور
ون بوو؟
