وەختێ ماچوو فرە بێتاقەتنا

فەرشید ڕۆستەمی | (١٩٩٧ -)

October 29, 2024

فەرشید ڕۆستەمی، شاعیر و نووسەر و وەرگێڕە، ساڵی ١٩٩٧ لە هەورامانی تەخت لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان هاتووەتە دنیاوە. ساڵی ٢٠٢١، بەشی زمان و وێژەی فارسیی لە زانکۆی کوردستان لە سنە تەواو کردووە و ساڵی ٢٠٢٤، ماستەری وێژەی بەراوردکاریی لە زانکۆی ڕازی لە کرماشان وەرگرتووە. چەندین کۆڕی شیعریی لە شارەکانی سنە و سلێمانی و هەولێر هەبووە. ساڵی ٢٠٢٠، خەڵاتی سێیەمی شیعری لە هەردوو فیستیڤاڵی نێودەوڵەتیی گەلاوێژ لە سلێمانی و فیستیڤاڵی پرژە لە کامیاران وەرگرتووە. کۆمەڵەشیعری شپرز یانی من، دنیا، ئەفغانستان (٢٠١٨) و مەرڎەی جارێ، نویستەی هەمیشە (٢٠٢٣) و “پ” پێسەو پەنابەری (٢٠٢٣)ـی بە هەورامی بڵاو کردووەتەوە، دیوانێکیشی بە کوردیی ناوەندی (سۆرانی) نووسیوە و هێشتا چاپ نەبووە. شانۆنامەی چەمەڕایی گۆدۆینە (چاوەڕوانیی گۆدۆ)ـی سامویێل بێکێتی لە فارسییەوە بۆ هەورامی وەرگێڕاوە و ساڵی ٢٠١٦ بڵاوکراوەی ڕێباز لە مەریوان چاپی کردووە، گوڵبژێری شیعری هەورامییشی بە ناونیشانی «وطنی برای زخم و تنی برای عشق» بۆ سەر زمانی فارسی وەرگێڕاوە و وەشانخانەی ئەفروود لە تاران بڵاوی کردووەتەوە. هەنووکە نیشتەجێی سنەیە، سەرقاڵی نووسینی ڕۆمانێک و وەرگێڕانی گوڵبژێری چیرۆکی هەورامییە.

وەختێ ماچوو فرە بێتاقەتنا
فەرشید ڕۆستەمی

کەس مەزانۆ “فرە” یانی چن،
وەختێ ماچوو: فرە بێتاقەتنا
هامساکێم هیچکام مەزانا تەنیایی چێشا
وەختێ هەزار شەوێ
کرێڵم وستەننە بەرە
کەس ماتڵم نەبیەن
هیچکەس نامان پەیوایمەو
کەسشا نەبیەن چەمەو و هەزار زەنگۆڵێم مەڕیێنێ
وەختێ پیایێوە گرەوۆ
تەنیا پیا زانۆ دڵ‌مەڕیایی چێشا و مەڕیایی،
گوم‌کەردەی هەسارەین پەی سەرکاروانی
تاسەو شاهۆین پەی مشتێ وەروێ گەلاوێژنە
کۆچی دماینوو شاعوسمانین
کەننەیوەو مەرەقەد٘او بیارێن
وەروو چەماو سۆفیێوە
ئاشبەتاڵ و جیابیەیوەو ئەد٘ایێوەن جە تاقانەیش
مسیبەتا، قیامەتا
کەس مەزانۆ و توویچ نەزانات؛
قەد٘روو ئا شێعراتە نەزانا
پەیم نویستی چەنوو یوەیوەو ڕەگەکام
لاونایماوە
جیاتی زەڕی زمسانێنە نیایم کیسەم سەردت نەبۆ
کفرێم کەردێ واچا دینش
دژمانیم دێ واچا هەرچێ
قەد٘روو ئا چەماتە نەزانا
خەمزە و نازوو کناچڵەکاو خیابانینە هەر پەی ڕەنگەو تۆ گێڵێنێ
قەد٘روو ئی یانەیتە نەزانا و چەمەڕایی دیوارێوە
چوار کونجێنە سەرنگایێم پەی نیایرە
شانەو مانیاییت بازیرە
شانەو قژات کەروو تابلۆیێ سورڕئال و سەبکێ تازە
شانەیم دەشتەو شارەزووری و
باوشیم وەهار
پەی ئا وەختا کەسێت مرۆ و
جادەکێت با چێروو هەرەسێوە.
ئیسە،
هەر حەیفوو لاشێوەم پەی واتەی هەن و
لچێم،
کە ورازیێنێ خود٘احافێزیرە.
قەد٘رت نەزانا و من، هۆشیارت بێنێ
ماکوونە گێڵانیوەو دێبێنیشا شوو
جەمیلت بێنێ و
گردوو نەوسوودێنە هەر تۆ گەرەک نەبیا
شێتێ بێنێ و نەزانێنێ
مەڵڵا بێنێ و نەیارێنێ
هەورامی بێنێ و حاڵیت نەبێ
گەد٘ا بێنێ و
خرخاڵ و ملەوانیم پەیت هەر تەماشێ
هەر نەزانات
قەد٘روو ئا شێعرا قژە کاڵێ ئاواتێشا پەی واستێ
قەد٘روو پەیام
پاسە گردوو کۆیسانەکام پەی وشکنای
کوجیە و کۆڵاننە پەی بوەو تۆ
شۆنوو یاسەکارە ڕەممانی
ئاسمانارە شۆنوو خود٘ایرە و ئیسە
باقێ سوورەهەراڵەی پیرنا؛
کەلەبەروو قووڵەگێ وێ شۆڕنوورە
بە هومێد٘وو وینایوەو تۆ بەینوو گەشتیارەکانە
وینی؟!
چەنی دەسێم مەڕیێنێنە شێعرێ درێژێ و مەتاوو!
کەلیمێ یاوێنێ هیچیاگێ
گۆشێم ژنیەی ئەلۆیێ و (…).
شۆنوو ئی یەرە نوقتەیرە
گێڵانی نوسخە خەتیەکانە
دەگایە چۆڵ‌کریایەکانە
لوانی وەیس و خەتام نەبیە
پەنام بەردە گوممەزیەکێو بێسارانی و پاییز بێ
زوانیم نەیاواینە و
کەتیبەکەو تەنگیوەری بێنێ پەیت!
شۆنوو ئی یەرە نوقتەیرە،
دەحوێ شپرزیانی نەک نەواچی
٥٤لاپەلێنە پەنابەرت بیا
عەکسەکاتنە قژام پەلکە کەردی
پەیامێ سەباخەیریم نویستێ نەکیاستێم
گۆرانیێ و پەنگیێنە کڵەو چەمات
بابام مەرد
خد٘ێم دێنە زیارەت‌تەڵانەکا
جگەرێ ڕوێ پاکەتێ و
تازە و دما
پەی هەمیشەی
نامێم تێکەڵوو ئا پیایا بۆ
دەمی مەغریب پارکەکانە
سەروو نیمکەتێ دوەنەفەرێوە کز کەرا و
وەراوەروو زاروڵێوە
کە پاڵوو ئەد٘ا و تاتەیشنە دیللانێ کەرۆ،
خنیکیانە خیاڵێوە قەدیمی
وینی؟
تا یاوۆرە سەروو وەهاری
بەخێڵیش بەردەن بە تاقە گوڵدانوو وەروو پەنجەرەی
بەرە، تەقەو وێچش مەد٘ۆ
زوقمە‌زەمین،
دەمش دڕیەنرە و
ترەکوو هەورە لاڵانە
سواڵەو کوچێ ڕۆجیاری کەرۆ
قاڵیە، گرمۆڵەم کەرۆوە وێشنە
مۆبلێ چێریم هاڵی کەرا و
دەسەکاشا بەراوە پەی دارەسانی
وەختێ شێعرێ مەتەمامیۆ و
تاسەو پیایێ زۆرش پەی مێ
ڕاکێ هەر ڕوێ مەگێڵاوە بانە و
غەریبیم ئیتر
پەشتوو ئوتوبووسێوەنە
چەماو کناچێ بێ سەرێنە مازوو جیا و
پا سپوورا ترمیناڵنە
دڵوو ڕاویارەکا ماشاوە، ماچوو:
تەنیا داڵهۆکێ گەرمیانی زانا تەنیایی چێشا
ئاوەختە
دماعەسروو چۆڵە جمعێنە
دڵوەش کەرا بە شەماڵێ دوورەدەسی و
مزانیو مانگەشەوێ مد٘ا بە گوڵەگەرمەکا.

زمسانوو ۱٤۰٢ی کۆچی ڕۆجیاری