باڵندەکانی تشرینم خۆش گەرەکن

نزار قەببانی/شاعیری سووری

April 9, 2018

نزار قەببانی، شاعیری سووری، لە ٢١ـی مارسی ١٩٢٣ـدا لە دیمەشق لە دایک بووە. لە ٣٠ـی ئەپڕێڵی ١٩٩٨ـدا لە تەمەنی ٧٥ـساڵیدا لە لەندەن کۆچی دواییی کردووە. بە شاعیری ژن و خۆشەویستی ناسراوە. لە شانزدەساڵییەوە دەستی کردووە بە شیعرنووسین و لە شارەکانی وەک قاهیرە، لەندەن، بەیرووت و مەدرید کاری دیپلۆماسیی کردووە و لە ساڵی ١٩٦٦ـدا کاری سیاسیی واز لێ هێناوە و هەموو ژیانی بۆ شیعر تەرخان کردووە. بە شکست و پاشەکشەی عەرەب لە مەسەلەی فەلەستین، لە شیعری ئەڤیندارییەوە ڕووی کردە شیعری سیاسی و بەرگری. خۆکوشتنی خوشکەکەی لە ئەنجامی ڕووداوێکی کۆمەڵایەتییەوە(١٩٣٨)، مەرگی کوڕە لاوەکەی بە نەخۆشیی دڵ، کوژرانی ژنەکەی (بەلقیس ئەلراوی) لە تەقینەوەکەی سەفارەتی عێراقدا(١٩٨١/بەیرووت)، کاریگەرییەکی ئەوتۆیان بەسەر شیعری ئەوەوە هەبوو. قەببانی دەڵێت: «ئەڤین لە دنیای عەرەبیدا وەکوو دیل و کۆیلە وایە و من دەمەوێت ڕزگاری بکەم. دەمەوێت ڕۆح و جەستەی عەرەب بە شیعرەکانم ئازاد بکەم. پەیوەندیی نێوان ژنان و پیاوان لە دنیای ئێمەدا دروست نییە.» لە شوێنێکی دیکەدا دەڵێت: «سەبارەت بە شیعرەکانم دەبێت سوپاسی سەفەر بکەم.» یەکەمین کتێبی لە ١٩٤٤ـدا بڵاو کردووەتەوە. – باڵندە

باڵندەکانی تشرینم خۆش گەرەکن
نزار قەببانی
وەرگێڕانی لە عەرەبییەوە: پشکۆ نەجمەدین

من دەخوازم، سات نا ساتێ،
وەک باڵندەکانی تشرین،
بزر ببم!
دەخوازم لە دووی نیشتیمانی نوێ،
نیشتیمانێکی چۆڵوهۆڵ،
کە لەوێدا، زەوین قەستەسەرم نەبێ و
خودا هەڵنەکوتێتە سەرم،
هەردەوێڵ بم!
دەخوازم؛
لە پێستم،
لە دەنگم،
لە زمانم هەڵبێم و
هەر وەکوو بەرامەی باخچەکان،
لە سێبەر و ناونیشانم،
لە ڕۆژهەڵاتی خورافە و کوڵەوەیباب،
خەلیفەکان،
میر و پادشا و سوڵتانەکان،
هەڵبێم، سەری خۆم هەڵبگرم!
من دەمەوێت، وەک باڵندەکانی تشرین،
عیشق و خۆشەویستی بکەم،
ئەی خۆرهەڵاتی سێدارە و کێرد و چەقۆ،
لە تۆ هەڵبێم… لە سوڵتان و لە میرەکان!